Καστοριά: Ένα συναρπαστικό Σαββατοκύριακο με βόλτες στη λίμνη και την παλιά πόλη

Η Καστοριά είναι μία πραγματικά αρχοντική πόλη του βορρά που ορίζεται στην εντυπωσιακή λίμνη Ορεστιάδα και καθρεφτίζεται στην επιφάνειά της όλη η ομορφιά του φυσικού περιβάλλοντος, του αστικού τοπίου και της Μακεδονίτικης παράδοσης. Πολλοί που έκαναν το ταξίδι των περίπου 500 χλμ. από την Αθήνα ή των 190 χλμ. από την Θεσσαλονίκη αναρωτήθηκαν γιατί δεν το είχαν τολμήσει ξανά στο παρελθόν. Από τα στενά πλακόστρωτα σοκάκια και την ιστορική συνοικία Ντολτσό μέχρι τις μεταβυζαντινές εκκλησίες, και από το γύρο της λίμνης με ποδήλατο μέχρι το λαογραφικό μουσείο, η Καστοριά έχει πλούσια ιστορία και πολλές φυσικές ομορφιές.

Είσαι έτοιμος για μία βόλτα στο παρόν αλλά και στο παρελθόν της Καστοριάς σε 48 ώρες;

«Γυρολιμνιά» ή αλλιώς ο γύρος της λίμνης με ποδήλατο ή με τα πόδια

Οι ντόπιοι αποκαλούν τον γύρο της λίμνης «Γυρολιμνιά». Ουσιαστικά μιλάμε για μία ιεροτελεστία για τους Καστοριανούς αλλά και τους επισκέπτες της πόλης. Εκτός από καθημερινή διαδρομή άθλησης για τους ντόπιους, ο γύρος της λίμνης είναι ο καλύτερος τρόπος να γνωρίσεις τις ομορφιές της Καστοριάς. Μια απογευματινή βόλτα κατά μήκος της λίμνης της Καστοριάς είναι ότι πρέπει για να απολαύσεις τον φρέσκο αέρα της περιοχής και να χαλαρώσεις υπό το άγρυπνο βλέμμα των τριγύρω βουνών που αντικατοπτρίζονται στην επιφάνεια του νερού. Ξεκινώντας από το Πάρκο Ολυμπιακής Φλόγας και φτάνοντας στην ψαραγορά στην πλατεία Μακεδονομάχων, θα έχεις διασχίσει περίπου 8 χιλιόμετρα σε 2 ώρες.
Στην Καστοριά όλα μοιάζουν να κινούνται γύρω από την λίμνη. Ο χαρακτηρισμός που δίνουν οι ντόπιοι για να χωρίσουν τη μεγάλη επιφάνεια γύρω της είναι η βόρεια παραλία και η νότια. Μια τεράστια γυάλινη επιφάνεια, παγωμένη από το κρύο, καθρέφτης όλων, ακόμα και του επίμονου ήλιου, βρίσκεται μέσα στην πόλη. Η λίμνη Ορεστιάδα έχει ανακηρυχτεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως μνημείο φυσικού κάλλους. Κατά τη διάρκεια της μεγάλης βόλτας θα συναντήσεις ερασιτέχνες ψαράδες κάθονται στις ακτές της με το καλάμι στο χέρι περιμένοντας να τσιμπήσει. Και αρκετοί παίρνουν τα μικρά βαρκάκια και απομακρύνονται από τις ακτές για να ψαρέψουν. Παιδιά και τουρίστες Κορίτσια χαίρονται την γραφική διαδρομή με το ποδήλατο, ηλικιωμένοι τυλιγμένοι στα χοντρά παλτά τους, σταματάνε για να ξεκουραστούν στο παγκάκι, μικροπωλητές πουλούν χύμα φασόλια, ενώ Ρώσοι τουρίστες βγάζουν με ενθουσιασμό φωτογραφίες, φορώντας τα γούνινα καπέλα τους.
Στην διαδρομή της «Γυρολιμνιάς» θα συναντήσεις και σημαντικά μνημεία ενδιαφέροντος της πόλης, όπως το Σπήλαιο του Δράκου, τη Μονή της Παναγίας της Μαυριώτισσας και το βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου.

Μετά από τη μεγάλη βόλτα σε συνθήκες κρύου και υγρασίας θα χρειαστεί να «πιάσεις» θερμοκρασία και να ζεσταθείς. Και μιας και σίγουρα θα έχει ανοίξει η όρεξή σου τότε αξίζει μία επίσκεψη στο μεζεδοπωλείο «Πασατέμπος» για εμπνευσμένους μεζέδες και καλοψημένα κρεατικά. Επίσης στο «Στέκι της παρέας» θα πας για τα παραδοσιακά πιάτα, τις γενναίες μερίδες και το παρεΐστικο κλίμα. Για ποτό όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο «Περίπου». Το σημείο συνάντησης στην πόλη για τη νυχτερινή διασκέδαση με πάρτι, cocktail nights και funky μουσική.

Ντολτσό: Βόλτα στην παραδοσιακή, ιστορική συνοικία

Αφού έχει ξημερώσει η Κυριακή και πιεις τον καφέ σου στην «Σβούρα» με θέα τη λίμνη ξεκινάς την εξερεύνηση της παλιάς συνοικίας της πόλης, το Ντολτσό. Πρόσεξε γιατί είναι πολύ πιθανό να χαθείς καθώς δεκάδες αρχοντικά διαδέχονται το ένα το άλλο, άλλα ερειπωμένα και ένα βήμα πριν από την κατάρρευση και άλλα αναστηλωμένα και περήφανα. Εξαιτίας αυτών των αρχοντικών αλλά και των περίπου 70 ναών (βυζαντινών και μεταβυζαντινών), η Καστοριά είναι προορισμός για ιστορικούς και ερευνητές. Τα παλιά αρχοντικά προσελκύουν ερευνητές από όλη την Ελλάδα και όχι μόνο, καθώς ο πλούτος τους δεν έχει εκτιμηθεί ακόμα στο σύνολο του. Θα τους δεις να κυκλοφορούν ανάμεσα στα χαλάσματα, κοιτώντας με επιμονή τους τοίχους, ελπίζοντας να ξύσουν τον σοβά και να αποκαλύψουν μια τεράστια τοιχογραφία. Για φαγητό πηγαίνεις στο «Ντολτσό». Στο αρχοντικό του 1860, όπου τα πατώματα, τα ταβάνια και η πέτρα στον τοίχο έχουν διατηρηθεί, η ατμόσφαιρα προστάζει παραδοσιακό καστοριανό φαγητό.

Η ιστορία της γούνας και τα ιδιαίτερα έθιμα

Για πολλούς η Καστοριά και η ιστορία της είναι συνυφασμένη με αυτήν της γούνας η οποία πάει πίσω μέχρι τον 16ο αιώνα. Από τότε και μέχρι περίπου τη δεκαετία του 1980, η πόλη πλούτιζε από την παραγωγή και το εμπόριο της γούνας. Καραβάνια με εμπορεύματα ξεκινούσαν από την Καστοριά και διέσχιζαν όλα την Ευρώπη, διαμοιράζοντας τις πολύτιμες γούνες. Οι εμπορικοί οίκοι των Καστοριανών ανά τον κόσμο πλήθαιναν, οι γουναράδες γίνονταν πιο πλούσιοι και η φήμη της καστοριανής γούνας κατακτούσε όλον τον κόσμο. Τότε ήταν που άρχισαν να χτίζονται τα πλούσια αρχοντικά που χαρακτηρίζουν σήμερα την πόλη. Το αποκορύφωμα ήταν τη δεκαετία του 1970, όταν λειτουργούσαν 6.000 μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις στην περιοχή και απασχολούσαν περίπου 15.000 εργάτες. Ο κατήφορος άρχισε τη δεκαετία του 1980 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Σήμερα, η αγορά έχει συρρικνωθεί αρκετά.

Η Καστοριά όμως δεν παύει να είναι ένας τόπος γεμάτος εκπλήξεις και έθιμα. Αν αποφασίσεις να βρεθείς στην πόλη μετά την Πρωτοχρονιά, από τις 6 ως τις 8 Ιανουαρίου, τότε θα λάβεις μέρος στα περίφημα «Ραγκουτσάρια». Οι ντόπιοι, μεταμφιέζονται και οργανώνονται σε μπουλούκια. Το κάθε μπουλούκι με τη δική του ορχήστρα, βγαίνει στους δρόμους, πίνοντας και χορεύοντας και ζητάει κεράσματα από τους περαστικούς και τα σπίτια. Η μάσκα είναι απαραίτητη, όπως και το κέφι και η διάθεση για χορό. Η κορυφή της γιορτής είναι η παρέλαση των μπουλουκιών, όπου μάλιστα βραβεύεται το καλύτερο. Αν πάλι επιλέξεις να επισκεφθείς την Καστοριά την περίοδο των Αποκριών τότε θα χαθείς στις «Μπουμπούνες». Το έθιμο λαμβάνει χώρα την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς όπου και στις πλατείες και σε κεντρικά σημεία ανάβουν μεγάλες φωτιές κατά το σούρουπο και γύρω γύρω οι παρευρισκόμενοι τρώνε, πίνουν και χορεύουν μέχρι να ξημερώσει.